Portret van Sadettin Kirmiziyüz

zo 28 aug 2016

Wat zou de Turkse bakker vinden?

‘Waarom rent een Turk achter een de vuilniswagen aan?’
‘Wat zou jij doen, als je huis wegrijdt?’

Er verscheen wellicht een glimlach op je gezicht, terwijl je deze zinnen las. Acteur en theatermaker Sadettin Kirmiziyüz (1982) werd geboren in het Nederlandse Zutphen, en zat als enige Turk op een witte school. En daar werd mee gelachen. Dat was niet erg natuurlijk: Sadettin lachtte zelf mee, of maakte een nog snedigere grap. Maar ditmaal niet meer. Sadettin is geradicaliseerd. – Xandry van den Besselaar

Onder de koepel van zijn in 2010 opgerichte stichting Trouble Man, maakt Sadettin Kirmiziyüz voorstellingen waarin dergelijke ervaringen de basis vormen voor een theatraal onderzoek. Ze gaan veelal over de multiculturele samenleving, met thema’s als religie, dubbele identiteit en migratie.

Familie onder de loep
De eerste vier voorstellingen die hij maakte na zijn afstuderen,gaan over zijn afkomst: een Turkse familie die in Zutphen terecht is gekomen. Voor zijn eerste productie Avondland maakte hij met zijn moeder de reis die zijn ouders 35 jaar daarvoor ook maakten van Turkije naar Nederland. In De vader, de zoon en het heilige feest trok Sadettin met zijn vader naar Mekka voor de hadj om zo een familietraditie voort te zetten. In What’s happenin’ brother reisde Sadettin terug naar zijn jeugd in Zutphen, waar hij samen met zijn broer Süleyman probeerde om Hollandse jongetjes te worden. Somedaymyprincewill.com, geselecteerd voor Het TheaterFestival in 2013, handelde over zijn zus die in Istanboel trouwde met haar Turkse prins op het witte paard.

Harder en bozer
Het waren telkens grappige en luchtige voorstellingen waarin Sadettin zijn afkomst en de vragen die daarbij horen op de hak nam. Dat doet hij nu niet meer. Sadettin is ondertussen vader van een zoontje. Dat betekent niet alleen luiers vervangen en flesjes melk opwarmen, maar ook een verantwoordelijkheidsgevoel dat hij daarvoor niet kende: In wat voor een wereld wil ik dat mijn zoon over twintig, dertig jaar leeft? Daar lag misschien wel de oorsprong van zijn jongste voorstelling De Radicalisering van Sadettin K. Op een onbewaakt moment stelt hij zich voor dat zijn zoon hem over twintig jaar zegt: “Papa, Je had een platform. Je bent bezig geweest met onderwerpen als identiteit, integratie en migratie. Maar wat heb je eigenlijk gedaan?” Uit angst dat zijn zoon hem over twintig jaar iets zou verwijten, nam hij het ‘pleasende’ en de zelfspot die in zijn eerdere voorstellingen zaten deze keer weg. De Radicalisering is harder en bozer. Sadettin neemt geen blad meer voor de mond. Of zoals hij in de voorstelling zegt, refererend aan een Turkenmop zoals deze bovenaan het artikel: “Een leuke mop hoor, maar laten we ook even naar de Turkse bakker om de hoek gaan en dan kijken of hij er ook mee kan lachen.”

Tags: Sadettin Kirmiziyüz, portret