2015 – Robbert&Frank over hun kunstenaarsschap

di 08 sep 2015

TO BREAK — the Window of Opportunity — Campo

“Ons werk is al minder magic en meer reality geworden”

Het zijn drukke tijden voor de mannen van het artistieke duo Frank&Robbert/Robbert&Frank uit Gent. Afgelopen winter zaten ze in Dubai, deze zomer stond er een grote expo en boek-presentatie in Berlijn op het programma en ondertussen zijn ook de vliegtuigtickets naar Hong Kong en Belfast reeds geboekt. Ze reizen met hun multimediale voorstellingen en installaties de wereld af, maar vanavond spelen ze hun voorstelling TO BREAK – the Window of Opportunity, geselecteerd voor Circuit X, in Brussel. — Katrien Van Bael en Filip Tielens

Was het als studenten aan het KASK in Gent al een droom om de wereld te veroveren met jullie werk?

Frank Merkx: “We droomden er altijd al van om te reizen en ons werk aan zoveel mogelijk verschillende mensen te tonen. Het is tof dat CAMPO voor onze theatervoorstelling TO BREAK een tournee regelt waardoor we in het buitenland kunnen spelen. Bij beeldende kunst is het een totaal ander verhaal: hier moeten we vooral zelf actief mee bezig zijn. Al werden we net voor onze grote tentoonstellingen in Dubai en Berlijn uitgenodigd via via, omdat andere mensen enthousiast over ons werk vertelden.”

Gaat het makkelijker eens je opgepikt bent en in ‘het circuit’ zit?

Frank: “Je kan niet stellen dat je zomaar opgepikt wordt. Het blijft moeilijk, vooral in de beeldende kunst. Iedere kunstenaar heeft een totaal andere strategie om door te breken: sommigen zijn meer aan het lobbyen, terwijl ik het gevoel heb dat bij ons de ene kans altijd voortvloeit uit de andere. Toen we voor de eerste keer in het buitenland mochten werken – we waren achttien en zowel Robbert en ik hadden nog nooit gevlogen – werd er een zaadje geplant voor latere projecten. Die reis zorgde immers voor een nieuwe ontmoeting, wat dan weer leidde tot een volgende reis, en zo klikt alles bij ons in elkaar. En bijna alles komt ook weer terug. Op de opening van onze expo in Berlijn bijvoorbeeld, herkende een Braziliaanse kunstenaar ons logo omdat hij enkele maanden ervoor op een groepstentoonstelling in São Paulo uit een Frank&Robbert-ballenmachine een bal van ons had gedraaid. Dat is super grappig, want dan ontmoet je iemand van de andere kant van de wereld die zo’n Robbert&Frank-balletje op zijn kastje heeft liggen.”

Zijn jullie een merk? Spelen jullie dat zo uit naar de buitenwereld?

Robbert Goyvaerts: “We spelen daar graag mee, vooral via de vormgeving of de gadgets met ons logo op. Of we nu echt een brand zijn weet ik niet… We ontwikkelen wel een soort huisstijl die we graag bij tentoonstellingen naar binnen smokkelen, dus in die zin is het wel een beetje een brand. Anderzijds is het ook gewoon een artistieke controle op hoe je naar buiten komt.”

Frank: “In het vormelijke van onze kunstwerken zelf komt dat ook wel terug. We kapen soms letterlijk herkenbare symbolen of objecten en herladen die met een andere betekenis. In die zin ziet wat we doen er wel een beetje brand-achtig uit, maar we zien onszelf niet alsof we CEO’s van Coca-Cola zijn.”

Wanneer is de echte klik er gekomen die jullie deed beslissen om als vast artistiek duo verder te werken?

Robbert: “We kennen elkaar vanuit het middelbaar, al waren we niet per se vrienden in het begin. Het is pas vanaf dat Frank ook naar het kunstonderwijs kwam dat we elkaar echt beter leerden kennen. De echte klik was er pas bij onze master-proef toen we beslisten als duo af te zwaaien. Dat was een soort van officiële start als duo.”

Waarin verschillen jullie?

Robbert: “Vroeger waren er meer verschillen tussen ons, maar sinds we samenwerken hebben we elkaar wat bijgebeend. Waar ik vroeger misschien meer met technische toestanden bezig was en Frank veel meer met handmatige dingen, is dat nu al wat omgekeerd. Ondertussen is Frank ook een zeer goede videomonteur en omgekeerd kan ik ook wel een handje schilderen.”

Frank: “Ik denk dat we elkaar ook versterken. Robbert kan goed dingen afwerken. Hij kan soms twee weken aan één koffertje bezig zijn, terwijl ik in die periode misschien wel twintig koffertjes bedacht heb maar er geen enkel afwerk. Ik word de dingen snel beu en leg het tussendoor vaker weg. Ik kan goed multitasken, terwijl Robbert daar dan weer rampzalig in is.”

Vallen kunst en leven bij jullie samen?

Robbert: “We hebben ondertussen allebei een vriendin. De vraag hoeveel tijd je aan werk en privé besteedt, begint zich te stellen. Er is soms weinig vrije tijd over. Momenteel is het wel ok, maar ik voel wel dat het erger wordt. We hebben er oog voor dat we niet alleen samen aan het werken zijn.”

Frank: “Al twee jaar proberen we onze tijd wat bewuster te managen en werken we gestructureerder in ons atelier. Nu kunnen we ’s avonds al eens koken of een gezelschapspelletje spelen met de vrienden, terwijl we vroeger veel langer in ons atelier bleven en daardoor niets om te eten in huis hadden of onze vriendin nooit zagen.”

Zit er in jullie werk een rode draad? Of verschilt dat erg per medium en per project?

Robbert: “We bouwen aan een universum. Werkjes groeien over de media heen: in de voorstelling TO BREAK werken we met een bloedvlek, die vervolgens ook een onderdeel van ons videowerk kan worden of zelfs als een designobject verkocht wordt in het Kaaitheater (aan de bookshop, nvdr). We hebben een aantal fetisjen die we boeiend vinden: symbolisme, wetenschap, films… Soms laten we die vallen, soms rapen we die op. Alles groeit. Zelf vind ik dat we vaak rond transformatie werken. Al die verschillende thema’s en media vlechten zich gewoon in elkaar.”

Is dat wat op jullie Facebook te lezen staat: “We construct magic realities in a unique universe”?

Robbert: “Dat is ondertussen een beetje verouderd, maar de beschrijving klopt wel. Ons werk is al wat verder gegroeid en tegenwoordig doen we meer dingen met een maatschappelijke inslag. Zo maakten we politici in cardboard die ezelsoren achter elkaars hoofd maakten terwijl ze een peace sign deden. Een jaar later zagen we dat dan terug in een campagne van de N-VA. Plots beweegt ons werk zich dan in de echte wereld. Het is dus ondertussen minder magic en meer reality geworden.”

 

What’s in a name?

Frank&Robbert ontmoetten elkaar op 15-jarige leeftijd op het Koninklijk Atheneum in Kortrijk en ontdekten al snel een aantal gedeelde passies zoals Amerikaanse cultuur, rituelen en spirituele symboliek. Hun vriendschappelijke samenwerking groeide verder op het KASK in Gent. De echte klik om als vast artistiek duo verder te werken, kwam er toen ze beslisten om hun multimediale masterproef samen uit te werken. Ook hun artiestennaam ontstond vanuit die samenwerkingen op school.

Frank: “We hebben nooit echt nagedacht over hoe we genoemd wilden worden, onze naam is gewoon spontaan gegroeid. Het werd wat onnozel om telkens onze twee lange namen te schrijven en zo ontstond de naam Frank&Robbert/Robbert&Frank. Het was gewoon simpeler.”

Robbert: “Nu staat die naam voor iets persoonlijks. Aan de ene kant suggereert ze een soort superpersoon, maar langs de andere kant staat het ook gewoon voor wie we zijn. Door deze verdubbeling is er een soort van gelijkheidsprincipe dat we proberen toe te passen. We starten niet altijd met Frank&Robbert, maar even vaak ook met Robbert&Frank. Ook in drukwerk proberen we die afwisseling consequent toe te passen. Dat is ook weer een beetje een spel op zich, want in veel van ons werk is spel wel belangrijk.”

Frank: “We hebben ook een rond logo met F&R en R&F op en dat is een soort van dynamo die nooit afloopt of een jojo die altijd blijft doordraaien.”

Tags: interview, Frank&Robbert/Robbert&Frank, CAMPO, TO BREAK – the Window of Opportunity