het Theater Festival

2015 – ATYPISCHE ASSEMBLEE (1)

di 08 sep 2015

Een atypische Assemblee over grenzen op de (stads)grens — CC Strombeek — CC Dilbeek

Grenzen op wandelafstand

foto assemblee

Assemblee’ staat voor samenkomst. In het geval van Sophie De Weert (CC Strombeek) en Wim Van Parijs (CC Westrand) gaat het om een toekomstgerichte bijeenkomst. Eén waar hopelijk veel gediscussieerd zal worden, nieuwe denkpistes vrij kunnen komen en ieder met zijn eigen expertise aan bij kan dragen. — Eva Decaesstecker

Het tempo van deze Assemblee wordt niet aangegeven door het doorgeven van micro-foons of het geschuif van koffietassen en stoelen. Sophie en Wim kozen voor het ritme van de wandelpas, omdat wandelen aanzet tot praten, reflecteren, discussiëren. Het mist de druk van de vergaderzaal en stimuleert door haar informeler karakter de creativiteit. Daarbij verschaft de wandeling een fysieke ervaring van het onderwerp van Assemblee: de grens tussen stad en stadsrand, of meer specifiek tussen Brussel en de Vlaamse rand. Om het onderwerp concreet te maken, zal zondag te voet de grens van Brussel naar Vlaanderen worden overgestoken. En neen, die ligt niet ver!

TUSSEN STAD EN DORP

Assemblee is een eerste publieke output van een onderzoek naar stedelijkheid en haar grenzen. Naar hoe Brussel en haar Vlaamse rand zich verhouden tegenover elkaar en op welke manier dat dit op een positieve manier verschoven kan worden. Sophie: “Het idee van dit onderzoek begon in april vorig jaar, toen de aangevraagde subsidies voor het Anderzijds-festival niet werden toegekend. Het Anderzijds-festival, dat speelt met de grenzen in de podiumkunsten, werd daarom stevig onder de loep genomen: Waar gaat dit festival over? Waarom doen we dit? Al snel kwamen we tot de constatatie dat het festival over grenzen gaat, wat nieuwe vragen opwierp. Wat zijn grenzen? Welke grenzen kennen we in ons leven? Zo stuitten we op de grens tussen Brussel en haar Vlaamse rand. Een grens die door vele inwoners van de randgemeenten liefst niet wordt overgestoken.” De steeds groeiende stad boezemt angst in, vult Wim aan: “Vooral de vrees voor het verlies van eigenheid van een gemeente heerst. Het is natuurlijk zo dat de gemeente waarin je grootouders hebben geleefd niet meer terugkomt. De stad kan je daarom bekijken als iets wat bedreigend is, waar je geen vat op hebt. Maar je kan het ook bekijken als iets dat kansen biedt. En dat is wat we met ons onderzoek willen aantonen.”

Tijdens het onderzoek kwam het duo met veel meer aspecten in aanraking dan gedacht, vertelt Wim. “Niet alleen stadsplanners en bouwmeesters, maar ook op economisch vlak speelt de stadsrand een belangrijke rol. Denk maar aan winkelcentra die zich strategisch aan de rand van een stad nestelen.” “We zijn dan ook niet de enige die hiermee bezig zijn,” voegt Sofie toe, “maar vanuit de culturele wereld is dit thema nog niet zo wijd gedragen. En daar ligt onze rol als cultuurcentra aan de rand van de stad: wij hebben de mogelijkheid om eventueel rustig en stap voor stap aan een mentaliteitsverandering te werken waarin Brussel niet afschrikt, maar aantrekt en waar de grens niet meer als belemmering wordt gezien.” Tegelijk is die grens niet enkel voor de randgemeenten te groot. “Ook de Brusselaars zelf zijn niet geneigd die grens over te steken, maar dan eerder uit gemakzucht. Ze hebben het gevoel dat ze in hun stad toch alles al hebben,” vult Wim nog aan.

EEN WANDELENDE VERGADERING

Ze hebben er goede hoop op. Nadenken over zulke thema’s vraagt niet alleen mensen met expertise op professioneel vlak, maar ook met ervaring van in de rand te wonen. Bij de wandeling zondag – die helaas reeds is uitverkocht – is de helft van de deelnemers een inwoner van de Vlaamse rand. “We hebben de mensen in onze gemeenten hier direct over aangesproken”, vertelt Wim, “en we hopen dat we die mensen dan ook verder kunnen betrekken doorheen het hele onderzoek. Het zou fijn zijn moesten zij ook mee het draagvlak kunnen uitbreiden.” Assemblee is trouwens niet enkel de eerste output van het onderzoeksproject, maar maakt er ook deel van uit. De term op zich impliceert al dat het een bijeenkomst is, waarvan een resultaat verwacht wordt. De lezingen, toespraken en performances die tijdens de wandeling aan bod komen, zijn bedoeld als triggers voor conversatie en discussie. De ideeën, bedenkingen en opmerkingen die tijdens de wandeling ontstaan, dragen zo bij aan het onderzoek en haar uitwerking naar het publiek toe.

De ideeën rond dit thema schieten alvast niet te kort. In het voorjaar 2016 willen Wim en Sophie een testfestival organiseren. Alles wat tot dan toe verzameld is, kan er gepresenteerd worden. Verder liggen er naast Assemblee ook andere projecten zoals Brusselstraat in het verschiet. Dit laatste is het meest metaforische. Het is een kunstproject in de Brusselstraat, een lange baan die nog net in Brussel begint en door Dilbeek en Groot-Bijgaarden loopt. Het verschil tussen stad en platteland en de verstedelijking van de rand, wordt in deze straat gematerialiseerd: van heel stedelijk aan de ene kant tot een echte plattelandsgevoel aan het andere eind. Binnen het kader van de stedelijke grens, is een artistieke benadering dan ook op zijn plaats: Sophie: “Wanneer we aan kunstenaars vragen of ze geïnteresseerd zouden zijn hierrond te werken, stemmen ze allemaal toe. Het idee van een grens biedt kansen aan kunstenaars om er iets mee te doen. Het zorgt voor een inspirerende frictie.”

Tags: , , ,