EVOL

Uit het juryrapport:

‘Genereus’ is een woord dat vaak wordt uitgemolken als het over dans gaat, meestal omdat men er niets beters over te zeggen heeft. EVOL van Claire Croizé is anders. Niet toevallig verhaspelt de titel het woord ‘liefde’. In deze geraffineerde, poëtische en gevoelsmatige dansvoorstelling brengt Croizé drie liefdes samen: die voor dichter Rainer Maria Rilke, die voor David Bowie en die voor haar vier excellente dansers.

Raamwerk onder de choreografie vormen Rilkes gedichtencyclus Elegieën van Duino, waarin de dichter zijn pen laat dansen over eenzaamheid, engelen, de mystieke schoonheid van de natuur, leven en dood, liefhebben en geliefd worden. De dansers vertolken zijn personages en schrijven met hun lichaam zijn verhaal, maar daar voel je op scène slechts nog doorleefde sporen van. Behalve wat sprookjesachtige en mythologische elementen in de kostuums heeft Croizé alle expliciete referenties zorgvuldig weer afgepeld. Wat overblijft, is een voorstelling die tegelijk abstract en open is. In de dans tekenen zich herkenbare contouren af – konijntjes, engelen die naar de hemel reiken, een vlucht vogels – maar dan neemt de choreografie het weer over: soms intiem en breekbaar, dan weer lyrisch en vol schitterende levenslust.

Croizé gebruikt Bowies muziek op dezelfde manier. Zo kort na zijn dood moet je al veel finesse aan de dag leggen om Ziggy Stardust niet sentimenteel te maken, maar daar slaagt Croizé feilloos in. Je voelt dat de choreografe het bewegingsmateriaal eerst in stilte liet repeteren, om pas daarna veelal oudere nummers van Bowie toe te voegen. Het zijn geen standaardversies, maar opnames met karakter, zoals de live-versie van ‘Life on Mars’ waarin Bowie zijn stem schel oprekt. Bowie verscherpt nu eens de emotie, dan weer werpen zijn donkere parabels een schaduw over de vitale schoonheid van de dansers, of komt de geest van Rilke plots tot leven in de parelende regen en in de kerkklokken waarmee ‘Please Mr. Gravedigger’ opent. Net als Rilke brengt Bowie een hele wereld van verhalen, metaforen en beelden binnen, waar je aandachtig naar kan luisteren.

De persoonlijkheid die Croizé zoekt in de nummers van Bowie, speurt ze ook op in haar dansers. Je ziet niet alleen vier toegewijde performers, maar vooral karakters met een heel eigen gevoeligheid en esthetiek, die Croizé voluit uitspeelt. Je weet haast niet waar eerst te kijken. Zeker op ‘Five years’ komen die individuele lijnen prachtig samen. De vier cirkelen rond elkaar op de scène, beschenen door Jan Maertens’ warme en surreële lichtontwerp, als door een gouden horizon. Elk op hun manier stappen ze: huppelend of tippelend, speels of vastberaden. Van wandelen gaat het naar kleine sprongetjes, tot ze uiteindelijk extatisch door de lucht zweven.

Hedendaagse dans en romantiek doen elkaar zelden goed, maar EVOL bewijst het tegendeel. Croizé drappeert haar voorstelling als een warm deken rond het publiek. Zelden zie je dans zo bezield zijn.