“Phobiarama is volmaakt huiververmaak met een scherp schurende onderliggende boodschap. Wie na de rit naar buiten stapt, is zich meer dan ooit bewust van de kwalijke mechanismen van angst, en kan niet anders dan zijn omgeving en medemens anders te gaan bekijken.”
Juryrapport
“Phobiarama ontmaskert op pakkende en onsubtiele wijze het mechaniek van angst en macht in onze maatschappij.”
Trouw
Phobiarama 
Dries Verhoeven
DEZE VOORSTELLING KAN HELAAS NIET HERNOMEN WORDEN.
Dries Verhoeven signaleert in de tactieken van terroristen, politici en sommige media een nieuw theater van de angst. In Phobiarama, dat in 2017 op het Holland Festival zijn Nederlandse première beleefde, ensceneert hij hun strategieën in een 21e-eeuws spookhuis.
Verhoeven: ‘Diep in onze hersenen liggen onze angstreceptoren: de amygdalae, twee knobbeltjes die verantwoordelijk zijn voor de verwerking van angstaanjagende prikkels. Bij een confrontatie met dreiging bepalen ze of we moeten vechten of vluchten. Meestal verloopt die reactie automatisch, in een reflex. De laatste jaren draaien onze amygdalae overuren. Ons continent was nog nooit zo veilig, maar we zijn al lange tijd niet meer zo angstig geweest. Onophoudelijk worden we uitgedaagd een scheiding te maken tussen reële dreiging en irreële doemscenario’s. Politici, marketeers en terroristen maken dankbaar gebruik van onze alerte staat van zijn. Met veel effect richten ze zich op die angstreceptoren. Daarover gaat Phobiarama’.
geluidsontwerp S.M. Snider | software Sylvain Vriens | kostuums Tentacle Studio | ontwikkeling technisch systeem Nelissen decorbouw | video ontwerp(stage) Casper Wortmann |stage regie Carmen Schwarz | photografie Willem Popelier & Kiki Papadopoulou | video trailer Bowie Verschuuren | Phobiarama werd mogelijk gemaakt dankzij the Creative Industries Fund NL, The Prins Bernhard Cultuurfonds, NORMA fonds and VSBfonds.
Uit het juryrapport:
Een spookhuis van hedendaagse angst, dat is wat Dries Verhoeven creëert met zijn ingenieuze installatie/locatievoorstelling Phobiarama. Na je door een angstwekkend duister naar de juiste deur te hebben begeven, stap je als bezoeker daadwerkelijk in een spookhuisautootje. Na een poos door het donker te hebben gereden, zenden tv’s her en der onheilstijdingen uit: aanslagen, klimaatrampen, alarmerende politieke retoriek. De aard van het gevaar is telkens anders en de onheilsprofeten staan soms diametraal tegenover elkaar. Een haatimam die waarschuwt voor het racistische westen, Geert Wilders die waarschuwt voor moslimterreur. Langzaam daagt het je dat het Verhoeven niet gaat om de inhoud, maar om de vorm: om het theater van de angst. Hij maakt perfect duidelijk dat degene die waarschuwt voor een klimaatramp, zich van dezelfde apocalyptische taal bedient als degene die een vluchtelingentsunami vreest. En wij, toeschouwers, vreten het. We zijn kennelijk gesteld op, misschien zelfs verslaafd aan, alarmerend (media)spektakel. We willen griezelen.
In een even effectrijke als intelligente opbouw voert Verhoeven ons vervolgens van de evolutionaire noodzaak van angst (voor bijvoorbeeld beren), via een (media)hype als de horrorclown naar een confrontatie met onze eigen, door dezelfde media gevoede, vooroordelen over ‘de ander’. Zo brengt Verhoeven zijn publiek tot een hoogst noodzakelijk zelfonderzoek. Projecteren wij onze oeroude berenangst ook op (een bepaald soort) mensen? Mensen die ‘anders’ zijn, bijvoorbeeld, die gemaskerd zijn of vermomd, of die gedrag vertonen dat niet bij hun verschijning past? De voorstelling eindigt met een fascinerende anticlimax, die verder tot nadenken stemt over onze behoefte aan vrees. Ooit was angst een evolutionaire noodzaak, tegenwoordig is ze een verslaving geworden.
Phobiarama is volmaakt huiververmaak met een scherp schurende onderliggende boodschap. Wie na de rit naar buiten stapt, is zich meer dan ooit bewust van de kwalijke mechanismen van angst, en kan niet anders dan zijn omgeving en medemens anders te gaan bekijken.
