To watch or not to watch

vr 07 sep 2018

Katelijne Damen

Girl Lukas Dhont

Wat moeten we zeker zien dit jaar? Die vraag beantwoordde actrice en theatermaakster Katelijne Damen volmondig: Girl van Lukas Dhont. Het is misschien nog even wachten tot de film in première gaat op het Film Fest Gent, maar Katelijne legt uit waarom we allemaal in oktober meteen naar de cinema’s moeten afzakken om er de debuutfilm van Lukas Dhont te  gaan bekijken.

Katelijne Damen: ‘Het is misschien wat ongepast om een film aan te prijzen waar ikzelf een rol in speel, maar Lukas Dhonts film verdient het om mijn schaamte overboord te gooien en onsubtiel sluikreclame te maken. (lacht) Girl is een film die weliswaar het verhaal vertelt over het opgroeien en de struggles die daarmee gepaard gaan van Lara, een persoon die toevallig transgender is. Dat weet hoofdrolspeler Victor Polster trouwens op een fenomenale manier te vertolken. Maar Girl gaat over zoveel meer dan dat. De film verhaalt vooral over het feit dat anders zijn kan en mag. Het maakt niet uit wat je huidskleur, seksualiteit, geloof of eender wat dan ook is, we moeten allemaal de moed proberen hebben om te zijn wie we graag willen zijn. Dat is denk ik een belangrijke boodschap voor onze opgroeiende generatie, vandaar dat ik vooral jonge mensen wil oproepen om de film te bekijken.’

‘En geen paniek: Lukas vermijdt — gelukkig — alle melodramatische valkuilen waardoor het een echte in your face-film is geworden. Een film in een lekker hedendaagse stijl, dus. Ach ja, ik kan mijn betoog alleen maar afsluiten door te zeggen dat de vele prijzen die Girl in Cannes in de wacht heeft gesleept, echt niet voor niets zijn.’

Liessa Huyskens

 

Marijn Lems

The Staircase docureeks Netflix

Eén dag rust hebben we criticus en dramaturg Marijn Lems gegund na zijn deelname aan Tweespraak om hem vervolgens te bestoken met de volgende vraag: ‘Wat moeten we absoluut kijken nu het einde van de heetste zomer ooit aangebroken is?’

Marijn Lems: ‘The Staircase is een tiendelige documentairereeks op Netflix. Het is wat in de lijn van Making a Murderer, een andere zeer bekijkenswaardige docureeks. The Staircase gaat over een strafrechtszaak in Amerika naar aanleiding van het overlijden van een vrouw. Een man treft zijn echtgenote onderaan de trap van hun huis en wordt al gauw de hoofdverdachte, en dus moordenaar, van zijn dode echtgenote. De makers volgen hem over een ellenlange periode, omdat de rechtszaak jarenlang aansleept. Ik zal niets over de verwikkelingen zeggen om spoilers te vermijden (lacht), maar ik kan wel al zeggen dat de documentaire perfect weergeeft hoe gedurende zo’n zaak persoonlijke vooroordelen een onrust­wekkend grote impact kunnen spelen. The Staircase biedt een hallucinante kijk op het Amerikaans rechtssysteem, dat overigens niet zo gek veel verschilt van het onze, wat dan voor de nodige machteloosheid en frustratie zorgt.’

‘Verder krijg je als kijker inkijk in zoveel andere zaken. Je ziet bijvoorbeeld hoe diepgaand de invloed van zo’n rechtszaak kan zijn op de levens van alle betrokkenen. Je ziet ook hoe de media een sensatie­beluste en een niet zo onschuldige rol spelen in het hele gebeuren. Maar bovenal geeft The Staircase uiting aan een breder probleem in onze samenleving, namelijk hoe de werkelijkheid ontzettend gekleurd kan worden door onze persoonlijke kijk op de wereld.’

Liessa Huyskens

 

Stijn Van Opstal

The Act of Killing  Joshua Oppenheimer

Deze keer hebben we zelfs — per ongeluk weliswaar — de repetitie van Tg STAN verstoord om jullie een nieuwe kijktip te bezorgen. Voor de festival­gangers die last hebben van keuze­stress, legt acteur en theatermaker Stijn Van Opstal uit waarom jullie zeker naar The Act of Killing van Joshua Oppenheimer moeten kijken.

Stijn Van Opstal: ‘Toen jullie me een kijktip vroegen, was Oppenheimers The Act of Killing het eerste waar ik aan dacht. Het is een documentairefilm over de Indonesische genocide die plaatsvond in de jaren zestig. Maar wat Oppenheimer met die materie doet en vooral hoe hij het doet, maakt de documentairefilm zo bewonderenswaardig. Oppenheimer laat de idee van objectieve registratie van een documentairemaker volledig los. De invloed van een camera of van de aanwezigheid van eender welk individu is onontkoombaar.’

‘Vandaar dat Oppenheimer net voor fictie kiest om een soort waarheid en objectiviteit te bekomen. Een zeer Dolsto­jevskiaanse manier van werken dus. In The Act of Killing vraagt hij aan Anwar, een van de daders van de doodseskaders, of hij een fictieverhaal wil maken over zijn leven. Bovendien laat hij Anwar ook de scènes die ze gemaakt hebben, becommentariëren, waardoor je tegelijk een soort making of krijgt. Net door fictie te integreren, krijg je als kijker zo’n getroebleerd inzicht in de wensen, verlangens en worstelingen van een massamoordenaar, die tegelijk een held is.’

‘Het onderwerp in combinatie met de Oppenheimeriaanse documentairestijl maakt The Act of Killing zo ongelooflijk doeltreffend. Het toont de kracht van fictie. Als maker voel ik me heel verwant met die werkwijze, al beschik ik helaas niet over zo’n grote geest.’ (lacht)

Liessa Huyskens

 

Angelo Tijssens

Tickled + Salaam Cinema

’s Avonds laat begint mijn telefoon te trillen. Geen booty call, maar Angelo Tijssens die eindelijk een stil moment heeft gevonden om zijn ultieme ‘to watch’ mee te delen. En zo zeg ik mijn voornemen om op tijd naar bed te gaan voor goed vaarwel en laat ik de Ontroerend Goed-acteur uitleggen waarom Salaam Cinema en Tickled volgens hem geen twee kijktips maar één kijktip vormen.

Angelo Tijssens: ‘Onlangs botste ik op een lijst van The Hollywood Reporter waarin een heleboel documentaires werden opgesomd die iedereen zeker gezien moest hebben. En zo kwam ik bij Tickled terecht. Tickled is ontstaan vanuit de fascinatie van documentairemakers David Farrier en Dylan Reeve voor licht-erotische filmpjes waarin niet-onaantrekkelijke jongemannen elkaar kietelen. Die fascinatie leidde de documentairemakers tot een complexe en vooral zeer bizarre subcultuur, namelijk de wonderwereld van de kietelende fetisj­praktijken. Kietelen associëren we in eerste instantie met ‘gezelligheid’ of ‘speelsheid’, maar het is pure horror wat je te zien krijgt. Op een bepaald moment worden de documentairemakers ook afgedreigd door de ‘kietel­maffia’ waardoor er een hele Trumpiaanse dynamiek aan het licht komt. Dat maakt de documentaire zo’n hedendaags meester­werk.’

‘Diezelfde ideologie vind je ook terug in Salaam Cinema van Mohsen Makhmalbaf. Makhmalbaf houdt castingsessies voor zijn nieuwe film en dat vormt meteen de film. Het is een Iraanse film over het framen van de realiteit. In hoeverre is dat mogelijk? Zowel Tickled als Salaam Cinema vertellen iets over de mechanismen die achter de beelden schuilen waar we maar al te graag naar kijken.’

Liessa Huyskens

 

 

Tags: Liessa Huyskens, To watch or not to watch