het Theater Festival

To read or not to read

vr 07 sep 2018

 

Franky Devos

Beste fanatici Amos Oz

Franky Devos, algemeen coördinator van Vooruit, tipt een essaybundel van de Israëlische auteur Amos Oz. Naar eigen zeggen de eerste hoopgevende analyse van het Israëlisch-Palestijns conflict die hij las en een schoolvoorbeeld van probleemoplossend denken.

‘Toen ik een tijd geleden zelf in Israël en Palestina was, heb ik de uitzichtloosheid van de situatie écht gevoeld. Heel veel Israëliërs blijven halsstarrig vasthouden aan de joodse dictatuur maar Oz doorprikt dat wereldvreemde ideaal op een glasheldere manier. Beste fanatici omvat drie essays: de eerste twee zijn meer filosofisch, maar de derde, die hij ook in het Israëlische parlement heeft voorgelezen, is een heel concreet pleidooi tegen fanatisme.’

‘Dat “onfanatieke” en dus ondogmatische vond ik ook zo knap aan de State of the Youth van Aïcha Cissé en Aminata Demba: ze gingen tegen de tendens van verruwing in door niet te polariseren maar net heel begripvol en geduldig enkele uitdagingen te formuleren. Er moet dringend meer gefantaseerd en minder gefanatiseerd worden! In dat licht vond ik ook Para een ongelooflijk straffe voorstelling: net als Oz’ essays breekt het onze recht­lijnige manier van redeneren open.’

David Van Reybrouck, schrijver van Para, deelde gisteren (toevallig?) dezelfde idealen op Facebook, naar aanleiding van het interview met para Aziz in de eerste festivalkrant: ‘In tijden van polarisering, van spreken over elkaar in plaats van mét elkaar, is het zo deugddoend vast te stellen dat theater een plek van radicale ontmoeting kan zijn. Van schemergebied, van uitstel van onmiddellijk oordeel, van luisteren naar de overkant. En je dan na afloop afvragen of die overkant echt wel aan de overkant ligt en ook niet deel van je binnenkant is.’

Daan Borloo

 

Simon Baetens

Ze hebben mijn vader vermoord Edouard Louis

Een nieuw schooljaar, een nieuwe leeslijst. Wij belden in alle vroegte naar Simon Baetens, theatermaker, acteur, recensent voor Etcetera en deelnemer aan WRITE ON: masterclass theater­kritiek op Het TheaterFestival. Eén vraag: wat moeten we lezen?!    

Simon Baetens: ‘Na zijn unieke autobio­grafische stijl te hebben ontwikkeld in Weg Met Eddy Bellegueule en Geschiedenis van geweld wordt Edouard Louis in Ze hebben mijn vader vermoord voor het eerst expliciet politiek. De originele titel Qui A Tué Mon Père? verwijst naar de film Qui A Tué Ma Mère van de Canadese regisseur Xavier Dolan uit 2009. Louis draagt zijn nieuwste roman op aan Dolan en hun werk vertoont gelijkenissen: beiden fictionaliseren ze hun leven en spelen ze de hoofdrol in hun eigen werk.

Verwacht geen politiethriller: de ‘moord’ is symbolisch. In net geen 100 bladzijden fileert Louis de Franse samenleving aan de hand van wat zijn vader overkomen is. Hij beschrijft het falen van de politiek die zijn vader, en met hem vele anderen, systematisch benadeeld heeft. Van ondermaats onderwijs over de bikkelharde Noord-Franse arbeidsmarkt tot de desillusie van ziekte­verzekeringen, alles wordt secuur uiteen­gezet in een stijl die nog rauwer en soberder is dan in Louis’ vorige werk. De autobio­grafische verhaallijn over een vader die niet in staat is te communiceren met zijn eigen zoon, wordt naadloos verweven met een politiek pamflet. Het is die combinatie die ervoor zorgt dat Louis’ pen nooit te moraliserend of te navelstarend wordt.

Edouard Louis is amper 25, maar bewijst zich al drie boeken lang als getalenteerd auteur met een indrukwekkende mensenkennis en een onom­wonden schrijf­stijl die pertinente vragen stelt, zowel bij zijn eigen geschiedenis als bij die van de lezer.’

 

Anoek Nuyens

Het verborgen leven van bomen Peter Wohlleben

Gisteren is ook in Nederland Het Theater­Festival gestart. Anoek Nuyens coör­dineerde de afgelopen vier jaren het context­programma Nieuwe Grond. Dit jaar neemt Alexander Nieuwenhuis het van haar over, waardoor Anoek tijd heeft om ons een boek te tippen.

Anoek Nuyens: ‘Het verborgen leven van bomen speelde een belangrijke rol tijdens mijn laatste voorstelling Tenzij je een beter plan hebt, die ik samen maakte met Rebekka de Wit. In dit boek beschrijft de Duitse boswachter Peter Wohlleben hoe hij ontdekte dat bomen een soort samenlevingen vormen en met elkaar communiceren via hun wortels. Als de ene kant van het bos zonder water zit, dan communiceren ze dat via een netwerk onder de grond naar de andere kant van het bos. En als daar genoeg water is, dan pompen die bomen extra water via hun wortelen naar de droge kant. Zo vormen ze een zogenaamd Wood Wide Web. Dat geldt trouwens alleen voor natuurlijke bossen. Aangeplante bossen zijn allemaal solisten, beschrijft Wohlleben. Die zitten elkaar onder de grond alleen maar in de weg en worden daardoor veel minder oud of sterven van de droogte of ziekte.

Wohlleben beschrijft ook hoe bomen via de wind met elkaar communiceren. Als er een giraffe blaadjes begint te eten van een boom, dan ‘schreeuwt’ die boom, naar de andere bomen: ‘Giraffe! Pas op! Giraffe!’ En als die andere bomen dat dan via de wind opvangen, zuigen ze vliegensvlug gif uit de grond zodat hun bladeren een bepaalde smaak krijgen die de giraffen niet lusten, zodat die hen met rust laten.

Als je meer wilt weten over dit verborgen, bizarre leven van bomen is dit boek een aanrader. Na het lezen ervan loop je nooit meer op eenzelfde manier door een bos.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

For security, use of Google's reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.

Tags: ,