het Theater Festival

Aminata Demba over De binnenkamer van Binta: ‘Ouders hebben die voor je zorgen, is eigenlijk een enorme luxe’

za 04 sep 2021

In De binnenkamer van Binta (9+) speelt Aminata Demba een vrolijk meisje in een kindertehuis, wachtend op haar mama. Wanneer die niet komt opdagen, neemt ze ons al stuiterend over het podium mee in een fijne, interactieve vertelling over kinderverlating, onvoorwaardelijke liefde en vriendschap.

Katrijn Bekers

(c) Kathleen Michiels

Het is al tien uur ’s avonds. Aminata is net klaar met repeteren. Ze stuurt me een sms’je om te vragen of we kunnen bellen terwijl zij naar huis wandelt. Van mogelijke vermoeidheid is niets te merken. Ze is hoogstens een beetje buiten adem. Met haar ongelofelijk opgewekte stem vertelt ze wat een feest het is om de De binnenkamer van Binta te spelen.

In geuren en kleuren

Het thema kinderverlating bleef plakken bij Aminata nadat ze het boek De kleur van honing van Isabelle Girard las, een waargebeurd verhaal over een meisje dat samen met haar zusje werd achtergelaten in de straten van Rio de Janeiro. ‘Maar in Brazilië is de situatie natuurlijk anders dan in België’, vertelt Aminata me. ‘Hier zijn er instellingen en instituten die verlaten kinderen opvangen. De eerste stap in mijn creatieproces was die instituten te bezoeken. Een kindertehuis, een vondelingenluik…’

Maar Aminata sprak ook met mensen uit haar eigen entourage die zich verlaten voelden door hun ouders. ‘Zo ben ik op het idee gekomen om een verhaal te vertellen over de luxe van het hebben van ouders. Want ouders hebben die voor je zorgen, is eigenlijk een enorme luxe. Niet iedereen heeft dat.’ Aminata verloor ook haar eigen ouders op jonge leeftijd. ‘Maar ik ben er snel achter gekomen dat mijn gemis een ander soort gemis is. Het gevoel hebben dat je ouders je verlaten hebben is iets heel aparts. Een gevoel dat je heel moeilijk van je kan afschudden.’

(c) Kathleen Michiels

Aminata wist al heel snel dat ze een verhaal wou vertellen voor kinderen, vanuit het perspectief van een kind. ‘Van alle elementen die ik wilde vertellen heeft Hanneke Paauwe een prachtige vertaling op kindermaat gemaakt.’ Om de thematiek nog toegankelijker te maken voor kinderen werkt De binnenkamer van Binta met veel zintuiglijke prikkels. ‘De kleur van honing wordt ook verteld vanuit het perspectief van een kind, op een zeer zintuiglijke manier’, herinnert Aminata zich. Geuren staan centraal in haar voorstelling. ‘De voorstelling is reflectief over hoe geuren herinneringen en gevoelens kunnen opwekken.’

‘Een jongetje kwam af met de geur van zweet, omdat zijn mama altijd ging joggen’

Ter voorbereiding van de voorstelling deed Aminata onderzoek in scholen. Ze was aangenaam verrast door het feit dat jonge kinderen reeds geuren kunnen benoemen die ze associëren met hun ouders. Ik kan me de pretlichtjes in Aminata’s ogen inbeelden. ‘Een jongetje kwam af met de geur van zweet, omdat zijn mama altijd ging joggen. Of een kindje waarvan de vader werkte in een houtatelier en altijd rook naar houtschilfers.’ De voorstelling wil kinderen op een ander niveau laten reflecteren over die geuren en de diepe, persoonlijke associaties die ze ze hebben. Daarom was theatergezelschap Laika een zeer goede partner voor De binnenkamer van Binta, want zij hebben tonnen ervaring met zintuiglijk kindertheater.

Taboe en nuance

Waarom wil Aminata dit verhaal zo graag vertellen? ‘Wat ik vooral belangrijk vind, is dat het verhaal van kinderverlating geen taboe is. Kinderen kunnen er niets aan doen als hun thuissituatie niet ideaal is. En er zijn veel misverstanden. Vaak wordt gedacht dat mensen die hun kinderen verlaten sowieso drugs nemen of in de gevangenis zitten. Maar daar zit veel meer nuance in. Er zijn heel veel redenen waarom ouders niet voor hun kinderen kunnen zorgen. Bijvoorbeeld als ze het even moeilijk hebben tijdens een scheiding, verslaafd zijn aan alcohol, of geen fut hebben om hun huis te kuisen…’

‘Ik zou mama’s en papa’s, juffen en meesters graag de kans geven om over dit thema te spreken met hun kinderen’

Aminata wil die verschillende verhalen vertellen om het taboe bij kinderen weg te halen. ‘Kinderen kunnen heel hard zijn, maar hebben ook veel empathie voor elkaar. En ik zou mama’s en papa’s, juffen en meesters graag de kans geven om over dit thema te spreken met hun kinderen. Voor kinderen die zelf in zo’n situatie zitten, wil ik dat ze zich weerspiegeld zien in een personage dat cool en sterk is, om op die manier het slachtofferschap een beetje weg te halen.’

Of ze met haar voorstelling een standpunt inneemt tegenover tehuizen? ‘Nee, ik probeer niemand te viseren. Ik wil geen kritiek leveren op instellingen of ouders of kinderen. Ik toon de emotionele ervaring van een kind. Het is niet mijn bedoeling om na de voorstelling een debat te openen over de werking van kindertehuizen. Ik heb echt persoonlijke verhalen van mensen onderzocht en wil vooral veel nuance brengen. Stigmatiseren is een gevaarlijk ding. Ouders hebben ook hun verhalen en daar kun je begrip voor opbrengen. Er wordt niet met de vinger gewezen.’

Beatboxen en drummen

De voorstelling zit boordevol live muziek, gebracht door Sam Gysel. ‘Kinderen worden erg geprikkeld door muziek’, licht Aminata toe. ‘Een uur tekst is veel om naar te luisteren. Muziek brengt daar meer lucht in en maakt het verhaal behapbaar voor kinderen. En ook verteerbaar. Zo maken we die moeilijke thematiek toegankelijk.’

Tijdens het drummen en beatboxen vertolkt Sam ook Joeri, een vriendje van Binta. Dit personage werd door tekstschrijfster Hanneke in het leven geroepen. ‘Een monoloog brengen is vaak niet makkelijk, dus het is fijn om een tegenspeler te hebben’, verklaart Aminata. ‘En zo’n vriendschap is herkenbaar voor kinderen.’

Een band creëren met de kinderen in het publiek, vindt Aminata geweldig. Wanneer ik haar vraag wat haar favoriete scène in de voorstelling is, roept ze enthousiast: ‘ALLES!’ Ze lacht. ‘Het is echt een keileuke voorstelling!’ Maar als ze dan toch moet kiezen, is haar favoriete scène de quiz. In deze uitbundige passage transformeert ze zichzelf met een roze pruik en gigantische lolly als microfoon tot presentatrice en mogen de kinderen meespelen terwijl glittersnippers uit het plafond naar beneden vallen.

‘En nog een heel leuk moment vind ik wanneer Sam zijn drumsolo heeft, het licht uitgaat en het hele decor in blacklight verlicht wordt. De verwondering die ik dan hoor bij de kinderen… zalig! Dat was een van mijn eerste ideeën over de installatie. Zo leuk om te horen dat het steeds weer werkt. Dan denk ik: yes, missie geslaagd.’

De binnenkamer van Binta speelt op zaterdag 4 om 20u00 en zondag 5 september om 15u00 in De Studio

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

For security, use of Google's reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.

Tags: , , , ,