SAVE THE DATE 05 SEP – 15 SEP 2024 ANTWERPEN

05 SEP - 15 SEP 2024 / ANTWERPEN

Oproep tot hoop opent Nederlands Theater Festival

vr 06 sep 2019

Ooit hadden Vlaanderen en Nederland één theaterfestival. Nu hebben onze noorderburen hun eigen Nederlands Theater Festival. Net zoals het Vlaamse opent met de State of the Union, opent de Nederlandse tegenhanger steevast met een Staat van het Theater. Dit jaar viel de eer te beurt aan theatermaker en -auteur Laura van Dolron. Net zoals ze vaak theater over theater maakt, bracht ze ook een Staat van het Theater over het schrijven van een Staat van het Theater – lekker meta!

Lees hier de volledige Staat van het Theater 2019 door Laura van Dolron

Simon Baetens

Wat betekent het om een Staat van het Theater op te maken? Even uitzoomen en het theaterlandschap vanuit zijn of haar bril te bekijken, gebreken aan te stippen, wensen te formuleren en, meestal onvermijdelijk, reactie uit te lokken. Geen makkelijke taak dus.

Stand-up Philosophy. Zo omschrijft Laura van Dolron wat ze doet in haar werk. Tijdens een masterclass waarin ik een dag met haar mocht werken, zei ze: ‘Stand-up comedy is het moeilijkste wat je kan doen op een podium: je belooft een publiek dat het grappig zal zijn.’ Probeer dat meer eens waar te maken. Haar werk kenmerkt zich door een ontwapenende eerlijkheid. Ik wil het woord kwetsbaarheid eigenlijk liever niet gebruiken, omdat ze naar mijn gevoel wil laten zien dat heel veel dingen die we onder die noemer plaatsen – schaamte, onzekerheid, zelfcensuur – niet kwetsbaar hoeven te zijn. Ze oefent zich daarentegen in het toelaten van die gedachten en ze net uit te spreken.

Daar houdt haar Staat van het Theater ook een pleidooi voor, en ze zet het meteen om in de praktijk. Ik wil geen citaten isoleren uit haar tekst, dat zou afbreuk doen aan hoe knap in die elkaar zit. Oké, eentje dan. Teksten zijn ook niet heilig.

‘Een witte man vroeg ooit “ik wil een zwarte zwangere vrouw spelen, denk je dat dat kan?” Ik zei toen “als het moet dan moet het, als jij het echt MOEST doen dan zou je me deze vraag niet stellen maar je hebt die ruimte dus dan MOET het kennelijk niet, als je je afvraagt of het kan of niet dan zou ik het laten…”

Doe iets wat jij moet doen

Vol of half of zo vol als je durft

Om jezelf te leren kennen

Om je te laten kennen’

Van Dolron formuleert op een hoopvolle manier haar frustraties over hoe ze als vrouw wordt weggezet in een groep van mannen en hoe ze zich erop betrapt dat ze zich ernaar gedraagt. Ze vraagt zich waarom theater geen therapie mag zijn: velen van ons zouden baat hebben bij betaalbare momenten van therapie. Ze zegt dat Lot van der Veken haar als raad gaf: ‘Denk na over voor wie je het wil doen’. Ik denk dat ze het vooral voor zichzelf doet, maar op zo’n zelfbewuste en uitnodigende manier, dat het over veel meer gaat dan enkel zijzelf.

De Staat van Laura werd goed ontvangen door wie er live bij kon zijn. NRC schrijft: Bovenal was haar toespraak een pleidooi voor vrouwelijk zelfvertrouwen en voor vrouwelijke kracht: heb geen schaamte, bezwijk niet onder het schoonheidsideaal. ‘Laat ons met mildheid kijken naar onszelf en met nieuwsgierigheid naar het systeem – zonder woede, maar met open ogen voor het toneelstuk dat wij opvoeren met elkaar.’ In De Theaterkrant lezen we: ‘Van Dolrons blik is scherp en vol mededogen. De opzet van festivaldirecteur Jeffrey Meulman, om dit jaar eens een keertje geen heftige maar kortstondige incrowdpolemiek te veroorzaken met de Staat van het theater, bleek al snel geslaagd. Deze Staat was warm, persoonlijk en ontroerend. Van Dolrons oproep om angst en schaamte niet te laten overheersen en het belangrijkste niet uit het oog te verliezen, was trefzeker.’