In dialoog: Wat zijn de noden voor de podiumkunsten van de toekomst?

za 04 sep 2021

Op vraag van Dag van de Dans, die dit jaar in het teken stond van nieuwe makers, is In Between Spaces ontstaan. Als alle constructies wegvallen, hoe ga je dan met elkaar om? Welke ruimte is er dan nog en hoe kunnen we die delen? Het zijn maar enkele van de vele vragen waar Mira Bryssinck, David Ramos Joao en Zoë Demoustier mee aan de slag gingen in dit tweedaagse evenement op het TheaterFestival.

Afra De Hert

Een zonnige middag in de tuin van DE SINGEL. Een enthousiaste groep deelnemers maakt zich klaar om samen in gesprek te gaan rond het thema diversiteit binnen de podiumkunsten. Wat is goed? Wat moet beter? Wat is er mis? Hoe lossen we problemen structureel op? Samen gaan we op zoek naar antwoorden.

Als uitgangspunt worden drie teksten gebruikt. Eén van die teksten is de open brief ‘Wij zien jullie, witte kunst- en cultuursector’ die vorig jaar werd gepubliceerd op het Nederlandse platform Theaterkrant. Mira vertelt dat deze brief een goed kompas is om aan te tonen hoe het gesteld is met het aandeel van diversiteit en jonge makers in de hedendaagse kunstensector. En ja, dat aandeel is gering en daar willen we graag iets aan veranderen.

Na een fysieke opwarming, met als deejay en coach van dienst Zoë, zet de groep zich aan tafel. Even komen we op adem, maar al snel klingelen de kopjes koffie en heerst het geklik van balpennen. De teksten dienen maar als aanzet, want al snel worden de speeches die Jan Martens, Anna Franziska Jäger en Nathan Ooms voordroegen bij State of the Union & Youth aangehaald. Ze hebben duidelijk iets aangewakkerd bij het publiek.

Is de druk te hoog voor jonge makers? Hoe word je als jonge maker opgemerkt? Wat met subsidies? Hoe bouw je dan een netwerk op? Hoe creëer je meer diversiteit in het podiumlandschap? Zoë stelt voor om in groepjes na te denken, om te fantaseren. Welke noden zijn er en hoe ziet de juiste organisatie eruit die dit zou kunnen verwezenlijken.

‘Dare to give trust, space and responsibility to young people.’

Twintig minuten later ontstaat een spindiagram aan woorden. Iedereen zoekt aanhang bij elkaar. Hoofden knikken zowel horizontaal als verticaal. Er heersen veel verlangens. Zo is er nood aan eerlijke kansen voor iedereen in het podiumlandschap ongeacht afkomst, leeftijd, opleiding, of beperking. Lijkt constructief samenwerken, voldoende tijd voor projecten en het tonen van work in progress een ideaal. Is het een must dat er een basisloon voor kunstenaars komt. Is de behoefte aan meer ontmoetingsplekken die het toelaten contacten te leggen in het veld groot. En ook meer empathie tussen collega’s lijkt een noodzaak. 

De perfecte organisatie hebben we deze namiddag niet opgestart, maar veel ideeën zijn er wel. Waar iedereen het over eens is, is het belang om in dialoog te blijven gaan en om te luisteren naar elkaar en elkaars noden. Veel mensen in de kunstsector ervaren dezelfde moeilijkheden, en toch heerst een soort eenzaamheid in die strijd, merkt Zoë op. ‘Everyone is sailing a different ship, but everyone is dealing with the same storm’, zegt één van de deelnemers plots. Iets met een nagel en een kop. Laat ons die storm collectief trotseren in plaats van alleen.

David Ramos Joao (33) is danser, theatermaker en choreograaf. Daarnaast maakt hij deel uit van het Urban Art collectief Osei Bantu.

Zoë Demoustier (26) studeerde in 2017 af aan de mimeopleiding in Amsterdam. Na haar opleiding volgde ze regie aan het RITCS, waar ze in 2018 afstudeerde. Momenteel volgt ze de master Culturele Studies aan de KU Leuven. Zoë is choreograaf, performer en medeoprichter van Platform In De Maak.

Mira Bryssinck (28) studeerde in 2016 af aan de dramaopleiding van het KASK in Gent. Ze is medeoprichter van Par Hasard en maakte al verschillende voorstellingen, waaronder haar solovoorstelling Glory Box bij Compagnie Cecilia. In 2021 maakte ze deel uit van het Montignardsproject van Monty.

Tags: Zoë Demoustier, Afra De Hert, In Between Spaces, Mira Bryssinck, David Ramos Joao