het Theater Festival

2015 – Simon Versnel

za 12 sep 2015

Vader — Peeping Tom

“Als acteur heb je geen psychiater nodig”

Simon Versnel speelt de zoon van de oude man in de voorstelling Vader, die vanavond voor de tweede keer te zien is op Het Theaterfestival. Simon is al van bij het prille begin betrokken bij Peeping Tom en was in verschillende producties te zien. “De thematiek van Vader komt erg dicht op mijn huid. Sommige scènes ontroeren me telkens opnieuw.” — Bart Van Gyseghem en Evelyne Van Hecke

Simon Versnel

Peeping Tom kent veel internationaal succes. Hoe komt dat volgens jou?

Simon Versnel: “In de loop der jaren is Peeping Tom er met hun combinatie van realisme en surrealisme echt in geslaagd om een heel eigen taal te ontwikkelen. Voor iedere voorstelling wordt er vertrokken vanuit een realiteit, maar omdat het theater is, wordt die werkelijkheid uitvergroot. Iedereen in het publiek kan intuïtief nog steeds aanvoelen wat er gebeurt, ook al begrijpen ze misschien niet alles van wat er te zien is op het podium. Ik vind de mensen daar erg slim in. Daarnaast zijn er de fantastische dansers. Die vind je natuurlijk ook in andere gezelschappen, maar bij Peeping Tom heeft iedere danser een aparte achtergrond. Zoals de Braziliaanse Maria Carolina Vieira die ook in Vader speelt. In haar jeugd is zij een gymnaste geweest, waardoor zij met haar lichaam alles kan doen wat ze maar wil. Niemand snapt hoe haar bewegingen mogelijk zijn, omdat het lijkt dat ze geen botten in haar lijf heeft. Bij Peeping Tom word je ook wel een beetje op dat ‘eigenaardige’ gekozen. Je moet niet per definitie een beroepsmatig acteur of danser zijn. Het gaat meer om je personality. Wanneer er een auditie wordt gehouden omdat er een nieuwe danser nodig is, kiezen Gabriela Carrizo en Franck Chartier (de artistiek leiders van Peeping Tom, nvdr) voor iemand die eruit springt. Daarnaast moeten zowel de dansers ook goed met tekst overweg kunnen en de acteurs ook goed kunnen bewegen. Je moet van alle markten thuis zijn als je bij Peeping Tom wil spelen (lacht).”

Je speelde in verschillende stukken van Needcompany mee. Zijn er veel verschillen tussen hen en Peeping Tom?

“Dat vind ik wel. Bij Peeping Tom heb ik altijd het gevoel gehad dat we de stukken samen met elkaar maakten. Dat is veeleisend en tijdrovend, want de mening en inbreng van iedereen is belangrijk. Bij Needcompany had je zeker ook je eigen inbreng, maar kwam het idee toch altijd van Jan Lauwers of Grace Ellen Barkey. Bij Peeping Tom voel ik me vrijer in het creatieproces. De repetities voor een nieuwe voorstelling duren ook telkens heel erg lang, zo’n vier à vijf maanden. Door die tijdsduur heb je echt het idee dat je met z’n allen een creatie aan het maken bent. Franck en Gabriela stonden in de eerste trilogie van Peeping Tom ook nog mee op scène. Sinds ze meer als regisseur opereren, is het voor hen ook makkelijker geworden om het stuk in de juiste richting te kneden. Zij weven de rode draad door het verhaal.”

Zijn Frank en Gabriela complementair?

“Ze vormen zeker een goed evenwicht. In alles wat ze doen zijn ze een soort twee-eenheid. Vader is meer een voorstelling van de hand van Franck geworden, maar Gabriela was er van zo nabij bij betrokken dat ik toch het gevoel heb dat ze dit stuk samen gemaakt hebben. In het maak-proces praten ze ook voortdurend met elkaar. Zoals ik het aanvoel benadrukt Franck meer de realiteit, en zoekt Gabriela eerder de emotionele kant op. Maar dat is mijn interpretatie.”

Ligt de thematiek van Vader ook niet gevoelig voor jou? Je bent ondertussen 68 jaar. Komt de wereld van ouderdom en rusthuizen die in de voorstelling geschetst wordt niet te dichtbij?

“Er zijn enkele scènes uit de voorstelling die me steeds weer aangrijpen. Er zijn twee momenten in het stuk waarbij Maria Carolina me gedag komt zeggen. De tweede keer weet ik niet meer wie ze is. Ik kan niet meer op haar naam komen, ik duw haar weg en dan huil ik. Die scène ontroert me altijd opnieuw. Het is dus zeker zo dat voor mij en voor Leo De Beul (de acteur die de vader speelt, nvdr) de thematiek behoorlijk dicht op onze huid zit. We ervaren dit soort dingen in onze nabije omgeving. We weten dat dit ons staat te gebeuren. Dat grijpt je soms naar je strot, maar daarom kunnen we deze rollen ook zo goed spelen, denk ik. Bij Peeping Tom is het eigenlijk altijd al zo geweest dat je je eigen leefwereld moet meebrengen in het creatieproces. Tijdens de repetities van een vorige voorstelling van Peeping Tom, Le Salon, ging mijn vader dood. Toen heb ik dat gevoel meegenomen tijdens het maakproces. Misschien wel tegen wil en dank, maar ik zat er middenin, dus ik kon ook haast niet anders. Theater helpt heel erg bij het verwerken van zoiets. Ik zeg altijd: ‘Als je acteur bent, dan heb je geen psychiater nodig.’ Dat is niet helemaal waar, maar voor mij gaat dit wel in grote mate op.”

Jullie werken in Vader opnieuw met figuranten op scène. Waarom doen jullie dit?

“De oude mensen die we voor Vader vragen om te figureren verbeelden de rusthuis-bewoners. Ze hebben een belangrijke functie in het geheel. De figuranten zijn vaak verbaasd over hoeveel ze mogen doen. Ooit zei iemand me: ‘Ik dacht dat ik hier gewoon anderhalf uur lang wat soep zou moeten slurpen (lacht).’ We vragen best veel van hen. Na één keer uitleg en na één doorloop moeten de figuranten 26 cues onthouden om vervolgens de voorstelling te spelen. Dat is eigenlijk ongelooflijk hé. Bijna altijd is het ook heel leuk. Al durft het wel eens voorvallen dat er een groepje is dat er niks van bakt, dan staan we met de spelers in de coulissen altijd een beetje te panikeren (lacht). Soms zijn er hele oude mensen bij tussen de figuranten. Het kan soms zijn dat zij iets vergeten of het net iets te langzaam uitvoeren. Anderzijds zitten we ook in een bejaardentehuis. Als er iemand misloopt, neemt een van de dansers hen wel bij de arm om ze op de juiste plek te brengen en hen te laten zitten. Zowel in onze vorige voorstelling A Louer als in Vader zouden we een enorme atmosfeer missen als de figuranten
er niet zouden zijn.”

Hoe belangrijk is humor in het werk van Peeping Tom?

“De onderwerpen zijn vaak zwaar. Het gaat toch altijd over dood of leven, de onmogelijkheid van de liefde… Als daar geen humor bij te pas komt, is het niet te verdragen. Ik ben altijd heel blij als ik voor het eerst de zaal hoor lachen. Ik vind dat heel belangrijk. Mensen moeten niet gebukt naar huis gaan. Dat vind ik zelf persoonlijk, op enkele uitzonderingen na, meestal niet fijn.”

Hoe lang wil je nog op de scène staan?

“Het is de bedoeling dat ik in Moeder (het tweede deel uit de trilogie Vader-Moeder-Kinderen, nvdr) ga meespelen. Als je tegen een stuk van Peeping Tom ‘ja’ zegt, zit je er telkens drie jaar aan vast, want er volgen steevast lange buitenlandse tournees. Vader speelt nog tot 2017. Moeder gaat volgend jaar in première, dus dat duurt waarschijnlijk toch tot 2019. Zolang ik kan en het geloofwaardig blijft, wil ik er mee doorgaan. Ik wil alleszins geen medelijden opwekken bij het publiek.”

 

Tags: , ,